Minimale eisen

In het Examenreglement moet een aantal punten staan. Dit zijn de minimale eisen:

• Regels over de organisatie van het eindexamen en de gang van zaken tijdens het eindexamen.
• Informatie over de toepassing van de strafmaatregelen bij fraude en onregelmatigheden.
• Inhaal- en herkansingsmogelijkheden van het schoolexamen.
• De samenstelling en het adres van de commissie van beroep bij strafmaatregelen.

Kijk hiervoor in artikel 2.60 Link opent externe pagina  van de Wet voortgezet onderwijs 2020.

Meer punten

Scholen kunnen ook meer punten beschrijven dan alleen de minimale eisen. Dit is niet verplicht maar kan onduidelijkheid voorkomen. Voorbeelden zijn:

• Onderdelen over de uitslagbepaling uit het Uitvoeringsbesluit WVO. Kijk hiervoor in artikel 3.35 Link opent externe pagina en 3.34 Link opent externe pagina .
• Hoe de school omgaat met behaalde schoolexamenresultaten bij doubleren en bij teruggekeerd gezakte leerlingen. Moeten bijvoorbeeld alle toetsen opnieuw? Of alleen de toetsen uit het laatste leerjaar, of alleen de onderdelen die een leerling niet goed kende?
• Hoe de school de schoolexamencijfers afrondt voor de vakken die alleen een schoolexamen hebben. Dit kan in één of in 2 stappen.
• Hulpmiddelen die verboden zijn tijdens het examen. Bijvoorbeeld: correctievloeistof, potlood, mobiele telefoon, koptelefoon met muziek of internetverbinding. Kandidaten mogen deze niet gebruiken. Kijk hiervoor ook bij de checklist Link opent externe pagina Examenreglement van de vo-raad.

Gewijzigde regelgeving

Een examenreglement per cohort, waarin bepaalde zaken anders zijn geregeld, is toegestaan. Verandering van regelgeving kan mogelijk bepalen dat examenreglementen voor verschillende groepen verschillen. Bijvoorbeeld: wijziging van regelgeving kan veroorzaken dat de uitslagbepaling voor leerlingen die in het ene jaar examen doen anders is dan voor leerlingen die in het andere jaar en volgende jaren examen doen. Examenreglementen voor deze cohorten moeten dan verschillend zijn, behalve als er in één reglement van bepaalde artikelen verschillende varianten worden opgenomen.

Beleidswijziging

Ook kan een school beslissen dat er een beleidswijziging is. Bijvoorbeeld: een andere herkansingsregeling. Daardoor moet het examenreglement per cohort anders zijn. Hierbij geldt dat een school een wijziging niet altijd met terugwerkende kracht kan invoeren.

Eisen

De minimale eisen voor het PTA (per vak) zijn:

• Welke examenstof van het examenprogramma in het schoolexamen wordt getoetst.
• Welke mogelijke extra stof het bestuur heeft bepaald die in het schoolexamen wordt getoetst.
• Wat er in iedere toets wordt getoetst.
• Op welke manier de toetsen worden afgenomen (mondeling, schriftelijk, een praktische opdracht) en de tijdvakken waarin de toetsen en herkansingen van het schoolexamen gebeuren.
• Hoe zwaar iedere toets meetelt of hoe de berekening is van het schoolexamencijfer. Ook moet duidelijk zijn wat de overlap is in de te toetsen stof met het centraal examen. En welke onderwerpen niet verplicht zijn volgens het examenprogramma.

Kijk hiervoor in artikel 2.60a Link opent externe pagina van de Wet voortgezet onderwijs 2020. Het PTA moet vóór 1 oktober digitaal zijn opgestuurd aan de Inspectie via het Internet Schooldossier Link opent externe pagina .

Digitale of geprinte versie

Kandidaten moeten het PTA kunnen downloaden of een geprinte versie kunnen krijgen. De school geeft aan hoe het PTA te krijgen is. Kijk hiervoor in artikel 2.60b lid 4 Link opent externe pagina WVO 2020.

Het schoolbestuur moet het PTA uiterlijk 1 oktober digitaal aanleveren. Alleen het bestuur kan toestemming geven om een PTA te wijzigen. Dit kan alleen wanneer er een duidelijke fout is of onverwachte situatie waardoor het PTA niet uitgevoerd kan worden.

Voorwaarden

Bij een wijziging geldt:

• Dat alle verplichte deeltaken in het PTA terugkomen.
• Er advies van de examencommissie en instemming van de MR nodig is.
• De school de aanpassingen meldt bij de Inspectie door een e-mail te sturen aan examenloket@duo.nl. Vermeld ook de reden voor de wijziging.

Aanlevering gewijzigde PTA

1. Het gewijzigde PTA upload u tegelijk in het Internet Schooldossier Link opent externe pagina .
2. De Inspectie neemt contact op als er vragen of opmerkingen zijn.
3. De school moet ook leerlingen en ouders/voogden van minderjarige leerlingen informeren over de wijziging.

Dit is bepaald in artikel 2.60c Link opent externe pagina  van de Wet voortgezet onderwijs 2020.

Verplicht

Het profielwerkstuk is een verplichte opdracht voor leerlingen in het laatste jaar van het vo op vmbo, havo en vwo. Dit is bepaald in artikel 2.53 Link opent externe pagina  van de Wet voortgezet onderwijs 2020. Het is een werkstuk, maar mag ook een presentatie zijn, waarin de leerling de kennis, inzichten en vaardigheden die bij het profiel horen, laat zien.

Vmbo profielwerkstuk

• 2 examinatoren beoordelen het vmbo-profielwerkstuk.
• Bij de beoordeling wordt gekeken naar het proces én het ingeleverde stuk.
• Leerlingen krijgen vooraf de beoordelingseisen.
• Leerlingen moeten er minimaal 20 uur aan besteden.
• De beoordeling moet ‘voldoende’ of ‘goed’ zijn, anders kan de leerling niet slagen.
• Bij een onvoldoende, mag de leerling niet deelnemen aan het centraal examen. Het schoolexamen is dan nog niet afgerond.

Dit is bepaald in artikel 3.14 lid 1 Link opent externe pagina Uitvoeringsbesluit WVO 2020.

Let op. In dit artikel staat nu dat een ‘onvoldoende’ beoordeling mogelijk is. Maar, de bedoeling van de wijziging van de WVO 2020 en het bijbehorende Uitvoeringsbesluit WVO 2020 zou alleen technisch zijn en niet een inhoudelijke aanpassing. Er moet dus nog worden aangenomen dat de oude uitleg geldt. Kortom: dat een ‘onvoldoende’ beoordeling niet mogelijk is.

Havo/vwo profielwerkstuk

• Het profielwerkstuk op havo/vwo krijgt een cijfer.
• Dit cijfer is onderdeel van het combinatiecijfer en telt mee in de uitslagbepaling. Dit is bepaald in artikel 3.34, lid 2 Link opent externe pagina Uitvoeringsbesluit WVO 2020.
• Leerlingen moeten er minimaal 80 uren aan besteden. Kijk hiervoor in de nota van toelichting bij Staatsblad 24 Link opent externe pagina uit 2007.
• Er zijn geen regels vastgelegd voor de beoordeling van het profielwerkstuk.

PTA

Het is niet verplicht om het profielwerkstuk op te nemen als onderdeel in het totaal PTA. Maar het wordt wel geadviseerd om een apart PTA op te stellen voor het profielwerkstuk, net zoals dat voor alle vakken gebeurt. Omdat het profielwerkstuk onderdeel is van het eindexamen, moeten deadlines en de eisen vanuit de school duidelijk vastliggen.

Herkansen

De herkansingsregeling moet onderdeel zijn van het Examenreglement. De school mag de precieze invulling uitwerken in een bijlage.

Inhalen

Leerlingen die niet aanwezig konden zijn bij de toets, moeten de toets kunnen inhalen. Scholen mogen niet bepalen dat een leerling een herkansing moet inleveren als een leerling moet inhalen, niet van een ander vak en ook niet van het in te halen vak. Wanneer een leerling juist het in te halen vak wil herkansen, moet de school die mogelijkheid geven. Eerder was het wel toegestaan om inhalen ten koste te laten gaan van een herkansing. Die mogelijkheid is er niet meer door de maatregelen om het schoolexamen te versterken die gelden vanaf schooljaar 2021-2022. Dit is geregeld in artikel 2.60 lid 1 sub c Link opent externe pagina van de WVO 2020.

Herkansing vmbo maatschappijleer

Vmbo-leerlingen hebben recht op een herexamen voordat het schoolexamen is afgelopen bij een cijfer lager dan 6 voor maatschappijleer in het gemeenschappelijke deel. Dat vak wordt alleen met een schoolexamen afgesloten. Dit is bepaald in artikel 3.16 lid 1 Link opent externe pagina Uitvoeringsbesluit WVO 2020. Het herexamen gaat over onderdelen van het examenprogramma die de school heeft bepaald. Kijk voor meer informatie in de handreiking Link opent externe pagina over de herkansingregeling voor vmbo maatschappijleer.

Bij andere vakken die alleen met een schoolexamen worden afgesloten, is er geen recht op herexamen als het eindcijfer lager is dan 6. Maar de school mag vmbo-leerlingen die mogelijkheid wel geven, bijvoorbeeld bij de beroepsgerichte keuzevakken.

De schoolexamencijfers moeten op bepaalde datums in ROD staan. De verschillende deadlines zijn:

Schoolexamencijfer wijzigen na deadline?

Als voorwaarde geldt dat er toestemming is van de inspectie. Het gaat om wijzigingen na de uiterlijke termijn van 3 dagen voor het 1e tijdvak/afnametoets.

Wijziging aanvragen:

1. Vraag het wijzigingsformulier op via examenloket@duo.nl.
2. Na invullen, e-mail het naar de inspectie. Het e-mailadres staat op het formulier.

Alléén schoolexamen

Het eindcijfer van de vakken die alleen een schoolexamen hebben, moet een heel getal zijn tussen 1 en 10. Dit staat in artikel 3.13 lid 2 Link opent externe pagina van het Uitvoeringsbesluit WVO 2020. De school bepaalt zelf hoe ze afrondt. Er zijn hiervoor geen regels vastgelegd.

Schoolexamen én centraal examen

Voor vakken die een schoolexamen en ook een centraal examen hebben, is de afronding van het eindcijfer wél vastgelegd. Dit staat in het Uitvoeringsbesluit WVO 2020, artikel 3.32 lid 2 Link opent externe pagina . De school moet afronden in één stap naar een heel getal. Als het eerste cijfer achter de komma een 4 of lager is, naar beneden. Als dat cijfer een 5 of hoger is, moet afronding naar boven. De school kan kiezen om deze regel ook te gebruiken voor vakken met alleen een schoolexamen. Of om het schoolexamencijfer in 2 stappen af te ronden. Dat wil zeggen: eerst op het tiende en daarna op een heel getal. Bijvoorbeeld bij 5,44 en 5,46 heeft de manier van afronding invloed.

Afrondingsregels

Er zijn ook andere afrondingsregels mogelijk. Uiteindelijk moet het eindcijfer voor vakken die alleen met een schoolexamen worden afgerond, een heel getal zijn tussen 1 en 10. Door de afrondingsregels te vermelden in het examenreglement, liggen ze vast. De school geeft daarmee duidelijkheid in de organisatie.

Schoolexamen

Het schoolexamen is de helft van het eindexamen. Scholen zijn verplicht om een overzicht te geven van alle schoolexamenresultaten aan de leerling als afsluiting van het schoolexamen. Dit is bepaald in artikel 3.15 Link opent externe pagina van het Uitvoeringsbesluit WVO. De afronding van het schoolexamen mag feestelijk zijn maar dit is niet verplicht. Wel moet het een duidelijk officieel moment zijn.

Cijferoverzichten en beoordelingen

Examenkandidaten krijgen vóór de start van het 1e tijdvak van het centraal examen een aantal overzichten en beoordelingen, namelijk:

• een overzicht van behaalde resultaten van alle onderdelen in het examendossier
• een overzicht van de cijfers voor het schoolexamen
• de beoordeling voor de vakken waarvoor geen cijfer wordt gegeven
• en, de beoordeling van het profielwerkstuk in het vmbo

Aanlevering resultatenoverzicht

In het vmbo lukt het vaak niet om in één keer een resultatenoverzicht van alle vakken te geven. De reden hiervoor is dat er flexibel digitaal examen wordt afgenomen.

De leerling moet het resultaat van het schoolexamen krijgen vóór de afname van het centraal examen in dat vak. Scholen zijn daarom niet verplicht om alle schoolexamenresultaten tegelijk te geven. Dit mag ook in stappen. Het is wel verplicht dat de examenkandidaat alle schoolexamenresultaten vóór de start van het centraal examen in kwestie heeft.

Dit geldt ook voor leerlingen die gespreid examen doen of 1 of meerdere vakken in een eerder leerjaar afronden. In deze gevallen moet de school in elk geval de schoolexamenresultaten geven van de vakken waarin dát examenjaar het centraal examen wordt afgesloten. De kandidaat moet de schoolexamenresultaten van de andere vakken of onderdelen krijgen in de jaren waarin die worden afgesloten.

Ondertekening

• Ondertekening van de resultaten moet op een fysiek document.
• Ook is een ‘natte handtekening’ nodig van de directeur, de examensecretaris en de examenkandidaat (fysiek en met pen).
• Een digitale handtekening, stempel of automatische ondertekening door de directeur/examensecretaris is niet toegestaan.
• Examenkandidaten kunnen cijfers die de basis zijn van de examenresultaten (wel) digitaal bekijken.

Handtekening examenkandidaat

• De directeur en de examensecretaris zijn verantwoordelijk dat de resultaten juist zijn.
• Examenkandidaten ondertekenen voor ontvangst en niet ter controle dat de cijfers kloppen.

• Deze ondertekening is bedoeld om ze medeverantwoordelijk te laten voelen. Ook geeft het aan dat het schoolexamen een belangrijk onderdeel is van het eindexamen. Maar als leerlingen niet tekenen, zijn er geen gevolgen. Ze kunnen nog steeds het centraal examen maken.